Java编程基础教程
1. 变量与数据类型
1.1 变量声明
public class VariablesDemo {
public static void main(String[] args) {
// 声明变量三部曲:类型 + 名称 + 值
int age = 25; // 整数类型
double price = 9.99; // 双精度浮点数
char grade = 'A'; // 单个字符
boolean isJavaFun = true; // 布尔值
String message = "Hello Java"; // 字符串
System.out.println("年龄:" + age);
System.out.println("价格:" + price);
System.out.println("评分:" + grade);
System.out.println("Java有趣吗?" + isJavaFun);
System.out.println(message);
}
}
关键点:
- int 存储整数(如 10、-5)
- double 存储小数(如 3.14、-0.5)
- char 用单引号包裹单个字符
- boolean 只有 true 或 false
- String 用双引号包裹文本(非基本类型)
1.2 数据类型转换
public class TypeConversion {
public static void main(String[] args) {
// 自动类型转换(小类型→大类型)
int num = 100;
double bigNum = num; // int → double
System.out.println(bigNum); // 输出 100.0
// 强制类型转换(可能丢失精度)
double pi = 3.1415;
int intPi = (int) pi; // double → int
System.out.println(intPi); // 输出 3
}
}
2. 运算符
2.1 算术运算符
public class ArithmeticDemo {
public static void main(String[] args) {
int a = 10;
int b = 3;
System.out.println(a + b); // 13
System.out.println(a - b); // 7
System.out.println(a * b); // 30
System.out.println(a / b); // 3 (整数除法)
System.out.println(a % b); // 1 (取余)
// 自增运算
int count = 5;
count++; // 等同于 count = count + 1
System.out.println(count); // 6
}
}
2.2 比较运算符
public class ComparisonDemo {
public static void main(String[] args) {
int x = 5;
int y = 7;
System.out.println(x == y); // false
System.out.println(x != y); // true
System.out.println(x > y); // false
System.out.println(x <= y); // true
}
}
2.3 逻辑运算符
public class LogicDemo {
public static void main(String[] args) {
boolean hasMoney = true;
boolean isSunny = false;
// && 逻辑与(两个条件都要满足)
System.out.println(hasMoney && isSunny); // false
// || 逻辑或(满足一个即可)
System.out.println(hasMoney || isSunny); // true
// ! 逻辑非(取反)
System.out.println(!isSunny); // true
}
}
3. 流程控制
3.1 if-else 语句
public class IfDemo {
public static void main(String[] args) {
int score = 85;
if (score >= 90) {
System.out.println("优秀");
} else if (score >= 80) {
System.out.println("良好"); // 这里会执行
} else {
System.out.println("加油");
}
}
}
3.2 for 循环
public class ForDemo {
public static void main(String[] args) {
// 打印1-5的数字
for (int i = 1; i <= 5; i++) {
System.out.println("当前值:" + i);
}
// 计算1-100的和
int sum = 0;
for (int j = 1; j <= 100; j++) {
sum += j;
}
System.out.println("总和:" + sum); // 5050
}
}
3.3 while 循环
public class WhileDemo {
public static void main(String[] args) {
// 基本while循环
int count = 3;
while (count > 0) {
System.out.println("倒计时:" + count);
count--;
}
// do-while循环(至少执行一次)
int num = 10;
do {
System.out.println("数值:" + num);
num++;
} while (num < 5); // 条件不成立时退出
}
}
4. 综合练习
计算成绩等级 + 找质数
public class Practice {
public static void main(String[] args) {
// 练习1:根据分数输出等级
int score = 78;
if (score >= 90) {
System.out.println("A");
} else if (score >= 75) {
System.out.println("B"); // 执行这里
} else {
System.out.println("C");
}
// 练习2:找出1-20之间的质数
System.out.print("质数:");
for (int i = 2; i <= 20; i++) {
boolean isPrime = true;
for (int j = 2; j <= i/2; j++) {
if (i % j == 0) {
isPrime = false;
break;
}
}
if (isPrime) {
System.out.print(i + " "); // 输出 2 3 5 7 11 13 17 19
}
}
}
}
学习建议
- 实操步骤:
- 在IDE中逐行手敲代码(不要复制粘贴)
- 修改数值观察不同输出结果(例如把score改成95)
- 尝试用while改写for循环的案例
- 常见错误规避:
- 变量未初始化就使用 → int x; System.out.println(x);
- 错误使用=代替== → if (x = 5)
- 忘记循环终止条件 → 导致无限循环
- 扩展练习:
- 用三种循环分别实现阶乘计算(5! = 120)
- 编写温度转换程序(摄氏度→华氏度)
- 制作一个简单的计算器(支持加减乘除)
掌握这些基础后,可以进入下一阶段的面向对象编程学习。